2026 жылдың 1 қаңтарынан бастап Қазақстанда жаңа Салық кодексі күшіне енеді. ҚР Қаржы министрлігі мемлекеттік сатып алуды жоспарлау және орындау кезінде қосылған құн салығын есептеу тәртібін түсіндірді.
«Мемлекеттік сатып алу туралы» 2024 жылғы 1 шілдедегі заңға сәйкес, мемлекеттік сатып алудың жылдық жоспарлары бекітілген бюджеттер мен жеке қаржыландыру жоспарлары негізінде қалыптастырылады. Жоспарларды жасау кезінде ҚҚС есепке алынбайды. Ал жоспардан тыс тікелей сатып алу рәсімінің қорытындылары бойынша жасалатын келісімшартта ҚҚС мен акциздерді төлеу шарттары көрсетіледі.
Салық кодексіне сәйкес, ҚҚС тауарларды, жұмыстарды немесе қызметтерді өткізу бойынша жасалған айналымға есептеледі, ал айналым жасалған күн ретінде тауарды өткізу күні немесе қызмет көрсету актісіне қол қойылған күн қабылданады. 2026 жылдың 1 қаңтарынан бастап ҚҚС мөлшерлемесі 16% болып, бұл бұрын жасалған келісімшарттарға да қолданылады.
ҚҚС төлейтін тұлғалар (жеткізушілер) шот-фактураларды ұсынуға міндетті. Егер жеткізуші ҚҚС төлеуші мәртебесін өзгертсе, келісімшартқа түзетулер енгізуге, соның ішінде соманы салық мөлшеріне сай түзетуге рұқсат етіледі. Дегенмен, жеткізілетін тауарлардың сапасы мен жеткізу шарттары өзгермейді.
Мемлекеттік сатып алу веб-порталы қызмет көрсетушінің мәртебесін автоматты түрде ескеріп, келісімшарттағы қорытынды соманы қалыптастырады және бағаны салық салынатын және салынбайтын ҚҚС бойынша бөледі.
Осылайша, 2026 жылдан бастап мемлекеттік сатып алу келісімшарттарын орындау кезінде, егер қызмет көрсетуші айналым жасалған сәтте ҚҚС төлеуші болып саналса, келісімшарт жасалған күнге қарамастан 16% ҚҚС есептеледі.
Қаржы министрлігі мемлекеттік сатып алуда ҚҚС қолданылуын барынша ашық әрі түсінікті етуге ұмтылады. Жаңа жүйе қызмет көрсетушінің ҚҚС төлеушісі екенін автоматты түрде анықтап, келісімшарт сомасын түзетуге мүмкіндік береді, бұл дауларды азайтып, салық заңнамасының бірізді қолданылуын қамтамасыз етеді.
Дереккөз: ҚР Қаржы министрлігі