Қазақстанның Денсаулық сақтау министрлігі әлеуметтік желілерде тараған қант диабеті, церебральды сал ауруы және басқа да созылмалы аурулары бар пациенттер медициналық көмек пен дәрі-дәрмектерге қол жетімділіктің шектеулеріне тап болады деген ақпаратқа жауап берді. Ведомство әлеуметтік мәні бар және созылмалы аурулары бар азаматтар үшін медициналық көмектің көлемі мен сапасы қысқармайтынын, барлық кепілдіктер бұрынғысынша сақталатынын мәлімдеді.
Қазақстанда әлеуметтік мәні бар ауруларды емдеу және дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету тетігі қайта қаралып, медициналық сақтандыру жүйесінің құрылымына стратегиялық түзетулер енгізілді.
Қазіргі таңда Тегін медициналық көмектің кепілдендірілген көлемі (ТМККК) аясында 11 нозология қамтылған. Жаңартылған тізбе бойынша медициналық көмекпен және дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде-пациенттің сақтандыру мәртебесіне қарамастан ұсынылады.
Тізімде туберкулез, АИТВ, созылмалы вирустық гепатиттер және бауыр цирроздары, қатерлі ісіктер, психикалық және мінез-құлық бұзылыстары, орфандық аурулар, жіті миокард инфарктісі (алғашқы 6 ай), нерв жүйесінің дегенеративті аурулары, ОНЖ демиелинизациялық аурулары, эпилепсия, цереброваскулярлық аурулар (инсульттан кейінгі жағдай-бір жыл бойы).
Жаңартылған тізімге эпилепсия мен инсульттан кейінгі жағдайлар алғаш рет енгізілді. Бұл шешім неврологиялық аурулары бар азаматтарға тұрақты дәрі-дәрмек пен оңалту қызметтерін үздіксіз ұсынуға мүмкіндік береді.
Ведомство мәліметінше, Қазақстанда эпилепсиямен ауыратын 94 мыңға жуық пациент, оның ішінде 31 мың бала тіркелген. Мемлекет жыл сайын осындай диагнозы бар пациенттерді 4 млрд теңгеге жуық сомаға 14 дәрілік затпен қамтамасыз етеді. Ал цереброваскулярлық ауруларды ӘМА тізбесіне қосу себебін пациенттерді үздіксіз оңалтумен және динамикалық бақылау және дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету қайталанатын тамырлардың бұзылу қаупін азайтуға мүмкіндік беретінімен түсіндірді.
Сонымен қатар 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру пакетіне қант диабеті, балалардың церебральды сал ауруы, дәнекер тіннің жүйелік зақымдануы және ревматизм ауысады.
Айта кетейік, бүгінде Қазақстанда «қант диабеті» диагнозымен диспансерлік есепте 535 мыңнан астам адам, оның ішінде 5 625 бала тіркелген.
«Бұл ретте медициналық көмектің көлемі қысқармайды - тек қаржыландыру көзі ғана өзгереді. Барлық сақтандырылған пациенттер МӘМС жүйесі шеңберінде емдеуді, консультациялар мен дәрі-дәрмектерді тегін алуды жалғастыруда».
Бұдан былай алғаш рет барлық әлеуметтік мәні бар аурулардың бастапқы диагностикасы сақтандыру мәртебесіне қарамастан ТМККК шеңберінде жүргізілетіні белгілі болды. Бұған дейін бұл тек АИТВ инфекциясы және туберкулезбен ауыратын пациенттерге қатысты болған.
Министрлік мемлекет, бұрынғыдай, балалар, жүкті әйелдер, зейнеткерлер, студенттер, мүгедектер, жұмыссыздар сияқты азаматтардың жеңілдетілген санаттарына қатысты барлық кепілдіктерді сақтайтынын атап өтті. Барлығы 11 миллионнан астам қазақстандықты қамтиды.
Бұған қоса, мемлекет есебінен сақтандырылған және медициналық көмекті тегін алуды жалғастыратын балалардың церебральды сал ауруымен (БЦА) ауыратын барлық пациенттер бар.
«Денсаулық сақтау министрлігі әлеуметтік мәні бар аурулардың тізбесін жаңарту көмекті қысқарту емес, қаржыландыру тетіктерін жетілдіру және ең осал пациенттер үшін кепілдіктерді күшейту екенін атап көрсетеді. Сақтандыру жарналары жергілікті атқарушы органдар есебінен төленетін азаматтардың әлеуметтік осал санаттарын (D және Е санаттары) сақтандыруды қаржылық қамтамасыз етуге ерекше назар аударылатын болады»
Әлеуметтік мәні бар аурулардың (ӘМА) жаңартылған тізбесі 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді. Шешім «Кейбір заңнамалық актілерге міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру және медициналық қызметтер көрсету мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Заңын іске асыру шеңберінде қабылданды.
Дереккөз: Денсаулық сақтау министрлігі
